PIRAMIDY
Pierwsze grobowce budowano w formie schodkowej, z których najbardziej okazała jest piramida schodkowa Dżesera ok. 2650 p.n.e. w Sakkarze koło Memfis. Piramidy schodkowe zastąpiono piramidami w formie łamanej. Jedynym zachowanym przykładem jest piramida króla Snofru w Dahszur. Kolejne zachowane piramidy mają kształt ostrosłupa.
Piramidy w Gizie to trzy największe piramidy zbudowane w Egipcie. Wszystkie mają kształt ostrosłupa o podstawie kwadratu. Największa z nich, Cheopsa ok. 2560 p.n.e., ma podstawę o boku 227,0 m i wysokość 147,0 m, piramida Chefrena, tzw. Wielki Kefren, jest wysoka na 138,0 m, a piramida Mykerinosa ma 62,0 m wysokości. Wokół tych piramid pobudowano szereg mniejszych, przeznaczonych na grobowce królowych i dostojników państwowych.
Piramida Schodkowa Dżosera
Zbudowana została w Sakkarze około 2650 p.n.e. przez budowniczego Imhotepa. Ta monumentalna budowla kamienna stanowi część kompleksu grobowego, złożonego z samej piramidy, umieszczonej w północnej części kompleksu, oraz otaczających ją kaplic i dziedzińców o różnym przeznaczeniu. Całość otoczono murem o wysokości 10,0 m. Sama piramida ma wymiary podstawy 121,0 x 109,0 m oraz wysokość 62,5 m. Zbudowana jest z sześciu segmentów w kształcie mastab. Podczas prac wykopaliskowych w latach 1924-1926 odnaleziono piedestał posągu Dżosera.
Piramida Cheopsa
Piramida znajduje się w Egipcie na płaskowyżu w Gizie, zbudowana ok. 2560 p.n.e., prawdopodobnie według projektu Hemona, z przeznaczeniem na grobowiec faraona Cheopsa Czas budowy wynosił ok. 20 lat. Wielka Piramida jest częścią nekropolii memfickiej. W starożytności uznana została za jeden z siedmiu cudów świata i jako jedyny z nich dotrwała epoki nowożytnej. Wielka Piramida postawiona została na sztucznie wyrównanym terenie .Boki kwadratowej podstawy piramidy ustawione są względem stron świata z dokładnością 4 minut kątowych. Kamienne bloki z wapienia ważą ok. 2,5 tony (największe nawet ok. 15 ton), zostały ustawione z wielką precyzją. Cała budowla składa się z ok. 2,3 miliona kamiennych bloków, ma masę ponad 6 milionów ton. Do budowy komór użyto także granitowych bloków ważących od 25 do 80 ton.
Piramida Chefrena
Ukończenie piramidy Chefrena datuje się na ok. 2532 r. p.n.e., czyli u schyłku rządów tego faraona. Pierwotnie budowla ta wznosiła się na wysokość 143,5 m ponad poziom gruntu, jednak obecnie, w wyniku naturalnych procesów starzenia, ma tylko 136 m. Długość boku podstawy to 214,5 m, co daje ponad 46 000 m² zajmowanej przez nią powierzchni. Ponieważ jest bardziej stroma od sąsiadujących z nią piramid i zbudowano ją na niewielkim podwyższeniu, może się wydawać, że jest największą z nich. Do jej budowy użyto bloków skalnych ważących ok. 2,5 tony z wapienia oraz z granitu . Jako jedyna posiada zachowane płyty okładzinowe, widoczne na jej wierzchołku. Waga niektórych z nich dochodzi do 7 ton. Piramida Chefrena wyróżnia się wykutą obok niej monumentalną rzeźbą Sfinksa
Łamana Piramida Snofru
Piramida w Dahszur w Egipcie, wybudowana przez władcę starożytnego Egiptu Snofru z IV dynastii. W czasach Snofru nazywana była „Ta-z-południa-która-jawi-się-błyszczącą”. Jest jedyną znaną piramidą łamaną oraz jedyną, której ściany nadal zawierają na większości powierzchni licówkę. Długość boku tej piramidy wynosi 188,6 m,a wysokość – 101,1 m.Jej cechą charakterystyczną jest zmiana kąta nachylenia ścian bocznych mniej więcej w połowie wysokości z 54°31′ na 43°21′. Układ warstw jest niemal dokładnie poziomy, a spoiny licówki idealnie przylegające. Dolna część lica układana jest z bloków umieszczonych ukośnie, opadających w stronę środka piramidy, natomiast lico części górnej – po zmianie kąta nachylenia ścian – ułożone jest z bloków umieszczonych poziomo. Ciekawą jej cechą jest jej „dwoistość”. Posiada dwa wejścia i dwa kąty nachylenia boków, zaś dwa korytarze prowadzą do dwóch zespołów pomieszczeń i dwóch komór grobowych. Jedno wejście znajduje się na środku północnego boku na wysokości 12 m, drugie – na zachodniej ścianie na wysokości 33,5 m.
Świątynia Hatszepsut
Zwana "Świątynią Milionów Lat" , zbudowana została u stóp gigantycznej ściany skalnej w Deir el-Bahari (Teby) w XV w. p.n.e. przez budowniczego Senenmuta jako świątynia grobowa królowej Hatszepsut. Świątynia, w znacznej części wykuta w skale, składa się z trzech, ułożonych kaskadowo, połączonych ze sobą rampami tarasów, które zakończone były portykami. Rampy zdobione były cokołami. Droga do najniższego tarasu, prowadziła pomiędzy obeliskami i posągami sfinksów. Drugi taras ozdobiony był licznymi reliefami, przedstawiającymi sceny z życia królowej. Na górnym tarasie znajdował się dziedziniec z wejściami do Komór Odrodzenia Hatszepsut i jej ojca. Na środkowym tarasie z lewej strony zbudowano kaplicę Hathor, a po prawej Anubisa. Głowice w kaplicy bogini Hathor wykonane są w kształcie instrumentu sistrum (atrybut bogini Hathor) i ozdobione wizerunkiem twarzy bogini. Powyżej umieszczone są dwie kobry obramowane wolutami. Przed kolumnami trzeciego tarasu stały posągi Ozyrysa.
Świątynia Horusa
Ze wszystkich świątyń w Egipcie, jakie się zachowały, Świątynia Horusa w Edfu jest najlepiej utrzymana, a ponadto jest jedyną znaną świątynią, o której wiadomo, że została ukończona. Pierwsza budowla, do której podchodzimy w południowo-zachodnim rogu, jeszcze przed pylonym świątynnym jest prostokątna, kolumnadowa budowa, charakterystyczna dla grecko-rzymskich świątyń. Budynek ten nazywa się mammisi lub dom narodzin i powstał po to, aby uczcić narodzenie boskiego Horusa. Płaskorzeźby przedstawiają boga Bes, sceny narodzin oraz niemowlę będące synem Horusa i Hathor, Ihi. Rzeźby na bliźniaczych wieżach sięgających 36 m przy wejściu do pylony stanowią prawie swoje lustrzane odbicie. Przedstawiają sceny króla karzącego swoich wrogów przed obliczem Horusa. Przed bramą stoją dwa posągi sokoła Horusa. Z przodu mieści się fasada świątyni głównej, przed którą stoi słynny posąg Horusa. Ten kolos przedstawiający boga pod postacią sokoła nosi podwójną koronę, symbol Górnego i Dolnego Egiptu.
Karnak
W Karnaku znajduje się zespół świątyń wzniesionych w różnym czasie, poświęconych bogom tebańskim. Centralne miejsce zajmuje największa na świecie świątynia z salą kolumnową, tzw. "Wielki Hypostyl" – świątynia Amona-Re. Od północy przylega do niej świątynia Montu – boga wojny, a na południe położone jest sanktuarium bogini Mut, żony Amona. Świątynie te są połączone ze sobą alejami procesyjnymi. Do świątyni Amona od strony Nilu do pierwszego pylonu prowadziła aleja procesyjna z 40 sfinksami o głowach barana (baran to święte zwierzę Amona). Przed każdym sfinksem, między jego łapami, ustawiono posąg faraona. Za pierwszym pylonem znajdował się wielki dziedziniec oddzielony od sali hypostylowej drugim pylonem, przed którym ustawiono wyrzeźbione w różowym granicie posągi Ramzesa II. Przed nim znajduje się postać jego żony, sięgająca faraonowi do kolan. W kompleksie ustawiono także obeliski przy pylonach: dwa na polecenie Hatszepsut o wysokości ponad 30 m oraz cztery o wysokości 23 m na polecenie Totmesa. Świątynia Amona połączona była długą kamienną aleją sfinksów ze Świątynią Narodzin w Luksorze. Przy alei wzniesiono sześć małych kapliczek. Podczas Święta Opetposąg Amona w Karnaku odwiedzał świątynię w Luksorze – był niesiony w barce kultowej wzdłuż alei, a wracał drogą wodną – Nilem. Reliefy przedstawiające to święto są umieszczone w kaplicy Hatszepsut, przeznaczonej na kiosk do przechowywania barek obrzędowych.
Świątynia Luksorska
Budowę świątyni rozpoczął Amenhotep III, jego następcy kontynuowali dzieło rozbudowując świątynię. Ostateczny kształt otrzymała za czasów Ramzesa II.Świątynie Amona w Luksorze i Karnaku połączone są ze sobą aleją procesyjną długości ok. 3,0 km, przy której stoją sfinksy. Aleja prowadziła wzdłuż Nilu do wielkich pylonów ustawionych przez Ramzesa II.Przed pylonami stanęły dwa 25,0 m wysokości obeliski oraz sześć posągów Ramzesa, królowej Nefertari i ich córki Maritamon w pozycji siedzącej. Do naszych czasów przetrwały tylko dwa z nich. Pylony zdobione są reliefami o tematyce batalistycznej, sławiącej zwycięstwo Ramzesa nad Hetytami w bitwie pod Kadesz.Za pylonami znajduje się dziedziniec Ramzesa II otoczony podwójną kolumnadą. Bezpośrednio za pylonami, po prawej stronie znajduje się kaplica Hatszepsut, po lewej, na ruinach świątyni, zbudowano meczet Abu al-Haggag.Dziedziniec Ramzesa z dziedzińcem Amenhotepa III łączy kolumnada Amenhotepa. U wejścia do kolumnady Amenhotepa postawiono dwa, ogromnych rozmiarów posągi Ramzesa III. Kolumny mają głowice w kształcie rozwiniętych kwiatów papirusu.Dziedziniec Amenhotepa poprzedza salę hypostylową, za którą znajduje się najstarsza część świątyni, sanktuarium poświęcone triadzie bóstw tebańskich: Amonowi, Chonsu i Mut.
